[ Hóa 10 ] Oxi và Ozon

Oxi và Ozon

I. OXI

Cấu tạo phân tử O2

1. Tính chất vật lí

     Là chất khí không màu, không mùi, nặng hơn không khí. Ít tan trong nước.

2. Tính chất hóa học

     Là một phi kim hoạt động (do có độ âm điện lớn 3,44 chỉ kém F).

a. Tác dụng với kim loại

     Tác dụng với hầu hết kim loại (trừ Ag, Au và Pt) → oxit. Các phản ứng thường xảy ra ở nhiệt độ cao.

2Mg + O₂ → 2MgO

3Fe + 2O₂ → Fe₃O₄ (thường tạo hỗn hợp 4 chất rắn)

b. Tác dụng với phi kim

- Oxi phản ứng với hầu hết các phi kim (trừ halogen) tạo thành oxit axit hoặc oxit không tạo muối.

- Các phản ứng thường xảy ra ở nhiệt độ cao.

S + O₂ → SO₂                        

C + O₂ → CO₂

2C + O₂ → 2CO                    

N₂ + O₂ → 2NO (3000⁰C, có tia lửa điện)

c. Tác dụng với hợp chất có tính khử

2CO + O₂ → 2CO₂

4FeS₂ + 11O₂ → 2Fe₂O₃ + 8SO₂

3. Ứng dụng

Ứng dụng của oxi

- Có vai trò quyết định đối với sự sống của người và động vật. Oxi không thể thiếu đối với quá trình hô hấp.

- Oxi cũng được dùng nhiều trong công nghiệp hóa chất, luyện thép, y khoa, hàn cắt kim loại...

4. Điều chế

a. Trong phòng thí nghiệm: nhiệt phân các hợp chất giàu oxi.

2KClO₃ → 2KCl + 3O₂ (MnO₂)

2KMnO₄ → K₂MnO₄ + MnO₂ + O₂

2KNO₃ → 2KNO₂ + O₂

2H₂O₂ → 2H₂O + O₂ (MnO₂)

b. Trong công nghiệp

- Điện phân nước:                 

2H₂O → 2H₂ + O₂ (H₂SO₄, NaOH, NaCl ...)

- Chưng cất phân đoạn không khí lỏng.

II. OZON

Cấu tạo phân tử O3

1. Tính chất vật lí

    Là chất khí, mùi đặc trưng, màu xanh nhạt. Khi hóa lỏng có màu xanh đậm. Tan trong nước nhiều hơn oxi.

2. Tính chất hóa học

- Có tính oxi hóa mạnh hơn Oxi:

O₃ + 2KI + H₂O → 2KOH + I₂ + O₂

2Ag + O₃ → Ag₂O + O₂ (phản ứng xảy ra ngay ở nhiệt độ thường).

3. Ứng dụng

Ứng dụng của O3

- Lượng nhỏ ozon trong không khí có tác dụng làm cho không khí trong lành.

- Trong thương mại dùng để tẩy trắng các loại tinh bột, dầu ăn và nhiều chất khác.

- Trong đời sống được dùng để khử trùng nước ăn, khử mùi, bảo quản hoa quả. 

- Trong y khoa được dùng chữa sâu răng.

4. Điều chế 

     Phóng điện qua bình đựng khí oxi.

3O₂ ↔ 2O₃ (tia lửa điện ) 
                                   
                                                                                                                             Bài Tiếp Theo -->

Bình luận

/